• About
  • Terms and Conditions
  • Privacy & Policy
  • Contact
Friday, August 8, 2025
Maharashtra News Network
  • महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क
  • महाराष्ट्र जैन वार्ता
No Result
View All Result
  • महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क
  • महाराष्ट्र जैन वार्ता
No Result
View All Result
Maharashtra News Network
No Result
View All Result
  • महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क
  • महाराष्ट्र जैन वार्ता

उचित आहार से विचारों में स्वस्थता : प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा.

August 8, 2025
0
1
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter
Spread the love

महाराष्ट्र जैन वार्ता

पुणे : उचित आहार के कारण विचार भी स्वस्थ बन सकते हैं। कई बार हमें अनेक बीमारियों का सामना करना पड़ता है। तब दवाइयाँ, डॉक्टर, अस्पताल जैसी चिकित्सा शुरू करनी पड़ती है। लेकिन यदि हम अपने भीतर थोड़ा सा बदलाव करके अपने भोजन की पद्धति में परिवर्तन करें, तो भविष्य में बीमारियों का सामना करने की ज़रूरत ही नहीं पड़ेगी, ऐसा प्रतिपादन प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा. ने किया। वे परिवर्तन चातुर्मास 2025 के अंतर्गत आयोजित प्रवचन माला में बोल रहे थे।

प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा. ने कहा – “भोजन ही जीवन है।” भोजन से शरीर बनता है और इस शरीर से हमारी इंद्रियाँ सबल होती हैं। हमें प्राप्त हुई पाँचों इंद्रियाँ एक अनमोल देन हैं। इनमें जीभ एक महत्वपूर्ण इंद्रिय है। जैसे वाणी शब्द उच्चारण के लिए ज़रूरी है, वैसे ही भोजन ग्रहण करते समय जीभ की भूमिका भी अत्यंत महत्वपूर्ण है।

जरा सोचिए, पहले जब हम खाना खाते थे, तब हमारा ध्यान उस भोजन पर कितना होता था? भोजन करते समय हम कितने सजग रहते थे? इसका अर्थ है कि कई बार हम केवल भूख लगी है इसलिए खा लेते हैं।

लेकिन यही भोजन हमारे शरीर को ऊर्जा देता है, इस बात को हम अपने रोजमर्रा के जीवन में भूल जाते हैं। वास्तव में, आहार ही हमारा आधार है। इसलिए भोजन ग्रहण करने की प्रक्रिया अत्यंत महत्वपूर्ण है।

यदि हम अपनी भोजन पद्धति बदल लें, तो हम बीमारियों को आमंत्रण नहीं देंगे। एक सरल बात यह है कि भोजन की आदतों को बदलने से हमें छह लाभ प्राप्त होते हैं, जिनमें से एक यह है कि हमारे शरीर और मन में जो भी पीड़ा होती है, वह शांत हो जाती है।

प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा. ने कहा कि दूसरों का दुःख दूर करने की शक्ति भी हमें उचित आहार से ही मिलती है। हमारे शरीर, बुद्धि और विचारों का विकास होता है। साथ ही, हम अपने शरीर, मन और विचारों पर नियंत्रण रख सकते हैं।

रोज़मर्रा के तनावपूर्ण जीवन से जो मनोबल, आत्मबल और शरीर की स्थिति कमजोर होती है, वह फिर से सशक्त बनती है। हममें उत्साह और चेतना का संचार होता है। जब हम अस्वस्थ होते हैं, तो हमारे विचार भी अस्वस्थ हो जाते हैं।

हो सकता है कि गलत आहार के कारण जो बीमारी उत्पन्न हुई है, उसे दवाइयाँ ठीक कर दें। लेकिन भगवान महावीर द्वारा बताए गए छह सूत्रों का पालन किया जाए, तो आत्मा के रोग भी दूर हो जाते हैं। भोजन की पद्धति के साथ-साथ यह भी ज़रूरी है कि हम क्या खा रहे हैं, इस पर भी ध्यान दें।

जब हम माँ के गर्भ में होते हैं, तब जो आहार मिलता है, वही सबसे पोषक और सात्त्विक आहार होता है। उसी से हमारा शरीर बनता है। हम जो कुछ भी खाते हैं, उसके अनुसार हमारी प्रवृत्ति बनती है, चाहे वह संयमित हो, राजसी हो या तामसी।

जिस प्रकार का भोजन होगा, उसी प्रकार के गुण हममें उतरते हैं। अगर हम जो खा रहे हैं, उसे पूरे मन से, भगवान का स्मरण करते हुए, शांत चित्त से खाएँ, तो फिर किसी योगासन या प्राणायाम की आवश्यकता ही नहीं पड़ेगी।

लेकिन यदि इन छह बातों की थोड़ी सी भी उपेक्षा की, तो जो बातें वरदान स्वरूप थीं, वे कब शाप में बदल जाएँगी यह पता भी नहीं चलेगा। इसलिए, शरीर में जो कुछ बोओगे, वैसी ही ऊर्जा तुम्हारे शरीर को प्राप्त होगी, यह बात हमेशा याद रखना आवश्यक है।

August 20259

Latest Articles

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

August 8, 2025
पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

August 8, 2025

HAPPY BIRTHDAY ICON OF JAIN SAMAJ

August 8, 2025

उपाध्याय प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा. के पावन सानिध्य में एक अत्यंत सुंदर अनुभव।

August 8, 2025
राजस्थान फाउंडेशन का पुणे चैप्टर औपचारिक रूप से प्रारंभ

राजस्थान फाउंडेशन का पुणे चैप्टर औपचारिक रूप से प्रारंभ

August 8, 2025
Load More
Previous Post

HAPPY BIRTHDAY ICON OF JAIN SAMAJ

Next Post

पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Recent News

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

August 8, 2025
पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

August 8, 2025
दहशत माजविण्यासाठी तोडफोड करणारे गुंड गजाआड

दहशत माजविण्यासाठी तोडफोड करणारे गुंड गजाआड

August 8, 2025
महिलेचे मंगळसूत्र हिसकावणारा चोरटा जेरबंद

महिलेचे मंगळसूत्र हिसकावणारा चोरटा जेरबंद

August 7, 2025
बनावट लेटरहेडवरून ३३ कोटींची फसवणूक

बनावट लेटरहेडवरून ३३ कोटींची फसवणूक

August 7, 2025
  • Trending
  • Comments
  • Latest
पुण्यातील पोलीसांवर हल्ला करणारे आरोपी सोलापूर पोलीसांनी पकडले

पुण्यातील पोलीसांवर हल्ला करणारे आरोपी सोलापूर पोलीसांनी पकडले

August 26, 2024
ठेकेदाराने पोलिसांना फाशी घेण्याची दिली धमकी

कोंढव्यात तरुणीवर डिलिव्हरी बॉयचा बलात्कार

July 3, 2025
सराईत दोन गुन्हेगाराना पिस्तुलासह पकडले

सराईत दोन गुन्हेगाराना पिस्तुलासह पकडले

August 10, 2024
विजयकांत कोठारी को “श्रमण संघरत्न” पुरस्कार से सम्मानित

विजयकांत कोठारी को “श्रमण संघरत्न” पुरस्कार से सम्मानित

June 19, 2025
बार्शीत अपहरणाची सावट : दोन अल्पवयीन मुली बेपत्ता

बार्शीत अपहरणाची सावट : दोन अल्पवयीन मुली बेपत्ता

June 4, 2025
WhatsApp Image 2021 07 08 at 2.43.19 PM 2

वाहन चोरी करणाऱ्या दोन इसमांना दरोडा विरोधी पथकाकडुन अटक !

0
20210708 135837 0000

रेझिंग डे सप्ताहानिमित्त लष्कर पोलीस स्टेशन येथील बालस्नेही कक्षाचे उद्घाटन

0

सराईत गुंड पिस्टलसह जेरबंद

0
cropped 20210708 135837 0000 8

उस्मानाबाद पोलीसांच्या ताब्यातुन पळून गेलेला आरोपीस २४ तासाच्या आत जेलबंद

0
WhatsApp Image 2021 07 08 at 2.43.13 PM 1

कात्रज चौकामध्ये आंमली पदार्थ केले जप्त

0
सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

August 8, 2025
पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

August 8, 2025
वाणी रूपी सामर्थ्य का नियंत्रण ज़रूरी : प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा.

उचित आहार से विचारों में स्वस्थता : प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा.

August 8, 2025

HAPPY BIRTHDAY ICON OF JAIN SAMAJ

August 8, 2025

उपाध्याय प. पू. प्रवीणऋषिजी म. सा. के पावन सानिध्य में एक अत्यंत सुंदर अनुभव।

August 8, 2025

Editor Information

Maharashtra News Network

अभिजीत डुंगरवाल

अभिजीत डुंगरवाल हे महाराष्ट्र जैन वार्ता व महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क चे संपादक आहेत. त्यांनी लोकमत, पुढारी मध्ये पत्रकारितेचे काम करून नंतर स्वतःचे महाराष्ट्र जैन वार्ता नावाने मासिक ऑगस्ट 2015 मध्ये चालू केले व महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क नावाने साप्तहिक २०२३ मध्ये चालू केले. आज ते दोन्ही साप्ताहिक महाराष्ट्रातील लोकप्रिय साप्ताहिक म्हणून ओळखले जात आहे.

Contact Number :

+91 – 9923133815

ABOUT US

MAHARASHTRA JAIN WARTA

WEEKLY NEWS PAPER

RNI NO:MAHMUL/2016/67570

TITLE CODE:MAHMUL/03377

 

MAHARASHTRA NEWS NETWORK

WEEKLY NEWS PAPER

RNI NO:MAHMAR/2023/88387

TITLE CODE:MAHMAR/52531

Address:

Maharashtra Jain Warta/Maharashtra News Network

Tulsi Apartment, Office No 301, Near Mahavir Park, Kondhwa (B),Pune 411048 .Maharashtra 

Browse by Category

Recent News

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

सासरच्या छळाला कंटाळून विवाहितेची आत्महत्या

August 8, 2025
पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

पुण्यात आणखी ५ नवीन पोलीस ठाण्यांना मान्यता

August 8, 2025

Maharshtra Jain Warta Updates

Maharashtra News Network Updates

No Result
View All Result
  • महाराष्ट्र जैन वार्ता
  • महाराष्ट्र न्युज नेटवर्क

© 2024 Maharashtra Jain Warta